Amonyum nitrat (Ammonium nitrate) bir azotlu birleşiktir. Amonyum nitrat bir nitrat ve bir amonyumun birleşmesi ile ortaya çıkmaktadır. Amonyum nitrat formülü (NH4) (NO3) dür. Amonyum nitrat kütlesi 80,043 g/mol, yoğunluğu 1,72 g/cm kare, Kaynama noktası 210 santigrat, erime noktası 169,6 santigrat olan ve suda çözünen bir kimyasal olarak bilinir.

Amonyum nitrat toprakta çok hızlı çözünen özelliği sayesinde toprağa çok hızlı etki eden bir gübre çeşididir. Bu özelliği ile amonyum nitrat diğer gübrelere oranla çiftçiler tarafından tercih edilmektedir. Amonyum nitrat gübresi içerisinde %16,5 nitrat azotu %16,5 amonyum %33 azot bulunur. Ayrıca amonyum nitrat toprakta diğer gübrelere oranla çok daha uzun süre etkisini koruyan azotlu gübredir. Toprak için son derece faydalı olan amonyum nitrat kullanıldığı alanlarda toprak değerlerinde herhangi bir değişim yapmamaktadır. Bu kimyasal gübrenin diğer bir özelliği ise nötr tip de olmasından dolayı her türlü toprak çeşidinde gönül rahatlığı ile kullanılmaktadır. Amonyum nitrat özelliği sebebi ile bol yağış alan bölge topraklarında kullanılması çok fazla tavsiye edilmez. Çünkü içerisinde bulunan nitrat azot unun kolay yıkanmasıdır. Bol yağış gören topraklarda yılda 2 veya 3 sefer kullanılması daha uygun olacaktır. Amonyum nitrat kurak bölgelerde de şiddetle tercih edilmelidir çünkü kurak bölgelerde su görmeyen amonyum nitrat çok kolay çözülme özelliği sayesinde toprak da bulunan nemde bile kolayca çözülebilen bir gübredir. Amonyum nitrat iki çeşit bulunmaktadır birincisi tarlada yetiştirilen tarla bitkilerine üst gübre olarak atılma koşulu ile kullanılır. Bu tür amonyum nitrat kesinlikle damlama sulama yapılan alanlarda kullanılmamalıdır.

Amonyum nitratın ikinci tipi ise damla sulama sistemi sulamalarında çok daha uygun olduğu bilinir. Özellikle tarlaya, bağa veya bahçeye kullanılacak olan amonyum nitratın özelliğinin bilinmesi ve ona göre uygun amonyum nitrat alınarak toprağa uygulanması ürün verimi için çok önemlidir. Ülkemizde İç Anadolu bölgesinin kuraklığı düşünülürse böyle kurak olan daha doğrusu az yağış alan topraklarda özellikle amonyum nitrat kullanılması toprağa can gübresi olacağı bilinir. Her türlü mevsim koşullarına uygun olan amonyum nitrat hızlı çözüldüğünden damla sulama sistemleri ile hasat edilen yerlerde dahi sorunsuzca kullanılmaktadır. Amonyum nitrat her çeşit sebze, meyve ağaçlarında ve kullanılırken bağ asmalarında, ayçiçeği yetiştiriciliğinde ve mısır yetiştiriciliğinde gönül rahatlığı ile kullanılmaktadır fakat amonyum nitratın pirinç ve çeltik yetiştiriciliğinde kullanılması tavsiye edilmez. Amonyum nitrat yapay gübre yapımında en çok kullanılan azotlu bileşik olarak bilinir. Lifli bitkilerde kullanılırsa ürün miktarını artırır ayrıca amonyum nitrat diğer bitkilerde kullanılırsa meyvelerin tane ve meyve verimini artırır. Ülkemizde kullanılan amonyum nitratın %33,5'i bütün bitkilerde kullanılabilecek özellikte azot içermektedir. Amonyum nitrat bilinen özelliği arasında renksiz olduğu ve kristalleşen bir özelliği olduğu bilinir. Katı halde bulunan amonyum nitrat kapalı bir yerde ısıya maruz kaldığında patladığı ve bileşenlerine ayrıldığı bilinirken ayrıca çok güçlü bir patlayıcı olduğu bilinir. Amonyum nitrat çok geniş bir kullanım sahası bulunan kimyasal gübredir.

Son olarak amonyum nitrat üretilmesinden bahsedelim amonyum nitrat sanayi alanında çok kolay ve aynı zamanda çok basit yapılmaktadır. Amonyum nitrat nitrik asit ve amonyak molekülü gibi çok güçlü iki asit bileşiğe sokularak ortaya amonyum nitrat çıkarılmaktadır.

2 Yorum Yapılmış "Amonyum Nitrat"