Kalsiyumun Özellikleri: Kalsiyum bir element olarak yer kabuğunda en çok bulunan beşinci element ve üçüncü metaldir. Ayrıca kalsiyumun, yapısında bulunan tüm bileşiklerin toplamı, yer kabuğunun %3.64'lük bir bölümünü oluşturur. Bitki ve hayvan yaşamında gerekli olan temel elementlerden biri olması
kalsiyumun özellikleri arasında yer alır.
Bu yüzden kemikler, diş, yumurta kabuğunun ve mercanın yapısındadır. Deniz suyu yapısında ise %0.15'e ulaşan bir oranda bulunur.
Kalsiyum İnsan vücudunda en fazla bulunan mineraldir. Vücudun yaklaşık 1200 gramı kalsiyumdan oluşur. Kalsiyum mineralinin %99'u kemikler ve dişlerde bulunurken, kalan %1'i ise dokular, kan ve diğer vücut sıvılarında bulunur.
Periyodik çizelgede II A grubunda yer almaktadır. Toprak-alkali metallerden biri olup, magnezyum ile stronsiyumun arasında bulunur.
Kalsiyumun dünyada en fazla bulunan 5. Elementtir
- Kalsiyumun Simgesi: Ca
- Atom No: 20
- Atom Kütle Ağırlığı: 40.08
- Element serisi: Toprak alkali metal
- Madde Hali: Katı
- Görünüm: Gümüş beyazı
Kalsiyumun Fiziksel Özellikleri Nelerdir?
Gümüş renginde, kurşuna benzeyen sertliği olan bir metaldir. Oksidasyon sayısı (+2); iyon yarıçapı 0.99 A° (Angström derecesi); brinnel sertlik katsayısı ise 17'dir. Saf haldeyken şekil verilir, preslenir, kesilebilir, tel ve levha haline dönüştürülebilir.
Kalsiyumun Kimyasal Özellikleri Nelerdir?
Suda hidrojen vererek bozulur. Asitlerde çözünür, elverişli koruyucu eritici maddeler eklendiği zaman kolayca dökümü yapılabilir. Havada ise kendini daha büyük bir aşınmadan koruyan ince bir oksit tabaka ile kaplıdır. Yüksek sıcaklıkta ise bunun yerini nitrit tabakası alır. Zehirleyici bir etkisi yoktur. Tümü stabil altı izotopu vardır.
Kalsiyumun Elde Edilmesi
Kısa süreli kullanımlarda, kirecin alüminyum metali ile indirgenmesi sonucu elde edilir. Bu indirgeme işlemi yüksek sıcaklık ve alçak basınçta yapılır. Daha sonrasında ise kalsiyum, vakumda öteki maddelerden arıtılarak saf hale getirilir.
Endüstri ise kalsiyum, eritilmiş kalsiyum klorür, bir karbonatla cevherin hidroklarit asitle saflaştırılması yoluyla elde edilir. Elektroliz esnasında, işlemin yapıldığı grafit kap anot, ergimiş kalsiyum klorüre batırılan demir bir çubuk bura da katot görevi kapar. Metalik kalsiyum bu esnada katot etrafında birikir.
- Katot: Ca2+(L) + 2e– → Ca
- Anot: Cl–(L) → 1/2Cl2 (G) + e–
Kalsiyum klorür, sodyum karbonat yapımı için kullanılan Solway sürecinin bir yan ürünü şeklinde elde edilir.
- CaCO3 + 2HCl → CaCl2 + H2O + CO2
Kalsiyumun Bileşikleri
Kalsiyum asetilsalisilat: Beyaz toz şeklinde olup, suda çözünebilir.
Kalsiyum karbonat: CaCo2. Rengi, kokusu ve tat olmayan tozdur; kristalin yapısı vardır.
Kalsiyum klorür. CaCl2. Havadan su çekilmesiyle eriyen, beyaz kristaller halindedir.
Kalsiyum hidroksit. Ca (OH)2. Hafif acı bir tadı bulunan, beyaz, yumuşak kristalin toz.
Kalsiyum oksit. CaO. Sönmemiş kireçtir.
