Kalsiyumun Görevleri, Kalsiyum insan bedeninde en bol bulunan mineraldir. Bedendeki toplam kalsiyumun %99'u kemiklerde bulunmaktadır. Kemik ve dişlerin oluşumu ve devamlılığını kalsiyum sağlamaktır. Bunlardan başka kasların kasılmasında, enzimlerin aktivitesinde, nörotransimitterlerin salınmasında, kalp atımının düzenlenmesinde ve kanın pıhtılaşmasında da görev almaktadır.
Temel kalsiyum kaynağı süt ve süt ürünleridir. Kalsiyum ayrıca ıspanak, lahana ve diğer yeşil yapraklı bitkilerde de bulunmaktadır. Kalsiyumun eksikliği çocuklarda, rikets gelişmesine sebep olur. Bundan dolayı kemik deformiteleri ve gelişme geriliği meydana gelir. Yetişkinlerde kalsiyum eksikliği, kas spazmına, osteomalaziye ve bacakta kramp gelişmesine sebep olabilmektedir. Düşük kalsiyum tüketiminde, osteoporoz, kan basıncında yükselme ve kolon kanseri riskinde artışa sebep olabilmektedir.
Kalsiyumun vücuda alınımı: Kalsiyum karbonatın emilebilmesi için, özellikle midede çözünmesi ve iyonlaşması şarttır. Menopoza girmiş kadınların %40'ında mide asidinde azalmalar olduğu tespit edilmiştir. Mide asidinde azalma olan bireylerde, oral kalsiyum karbonatın sadece %4'ü emilebilmektedir. Mide asidi azalmış olanlarda; kalsiyum laktat, kalsiyum sitrat ve kalsiyum glukonat gibi çözünebilir ve iyonize olabilen kalsiyum preparatı tercih edilir. Bunlar, kalsiyum karbonattan daha fazla emilir ve daha etkilidir.
Kalsiyumun böbreklerde kalsiyum oksalat taşı yapacağından korkulur.
Kalsiyum sitrat, buna sebep olmamaktadır. Kalsiyum sitrat alanlarda, idrar kalsiyumu çoğalmasına rağmen sitrat; idrarda kalsiyum fosfat ve kalsiyum oksalat miktarını ve kalsiyum kristallerinin oluşumunu azaltmaktadır. Böbreklerde yineleyen kalsiyum oksalat taşı oluşumunu %90 oranında sitratın azalttığı görülmüştür. Sitratsız kalsiyum preparatlarının kullanımı böbreklerde kalsiyum oksalat taşı oluşma olasılığını artırabilir.
Kalsiyumun vücuttaki görevleri: Kandaki kalsiyum seviyesi, çok dar bir aralıkta tutulmaktadır. Kandaki kalsiyum seviyesi düşmeye başladığında, paratiroid bezinden parathormon sentezi çoğalmaktadır. Kandaki kalsiyum seviyesi yükselmeye başlarsa; kalsitonin sentezi çoğalmaktadır. Parathormon, kemiklerdeki yıkımı sağlayan osteoklastların çalışmasını yoğunlaştırarak, kan kalsiyum düzeyinin arttırmaktadır. Ayrıca bağırsaktan kalsiyum emilimini arttırarak, böbrekten kalsiyum atılımını azaltır.
Östrojen eksikliği, osteoklastların parathormona duyarlılığını fazlalaşmaktadır. Buda kemikte yıkımı arttırmaktadır. Bunun neticesi olarak da kan kalsiyum düzeyi artmaktadır. Kan kalsiyum düzeyindeki artışı; parathormon düzeyini azaltmaktadır. Parathormon azalmasına bağlı olarak, aktif D vitamini düzeyi azalmakta ve kalsiyum atılımı çoğalmaktadır.
Kalsiyumun, gebeliğe bağlı ve preeklamsi gelişimini ve hipertansiyon önlemede rolü olduğu görüşü ortaya çıkmıştır. Çalışmalarda, gebelikteki kalsiyum alımı ile hipertansiyon arasında ters ilişki olduğunu gösterilmiştir.
Yetişkinlerde günlük olarak 1gr kalsiyum alımı önerilmektedir. Çocuklara, gebelere ve emzirenlere ise 1.2 gr kalsiyum alımı gerekmektedir. Kalsiyumun günde iki gramdan çok alınması; böbrek taşına ve yumuşak dokularda kalsifikasyona sebep olmaktadır. Hiperparatiroidisi olanlar ve kanser hastaları Uzman gözetimi olmadan kalsiyum kullanmamalıdırlar.
Yüksek doz çinko, magnezyum, lifli besinler ve oksalat kalsiyum emilimini azaltmaktadır. Alkol, fosfat, protein, kafein, sodyum ve şeker kalsiyumun atılımını çoğaltmaktadır. Antiasitler, kalsiyum atılımına ve kemiklerin yıkımına sebep olmaktadır.
