Düzeltilmiş Kalsiyum Nedir?
Düzeltilmiş kalsiyum, kandaki toplam kalsiyum seviyesinin albümin düzeyine göre düzeltilmiş halidir. Kanda bulunan kalsiyumun yaklaşık %50'si iyonize (serbest) formda, %40'ı proteine bağlı (çoğunlukla albümine) ve %10'u kompleks haldedir. Albümin seviyesindeki değişiklikler, toplam kalsiyum ölçümünü yanıltıcı hale getirebilir. Bu nedenle, özellikle hipoalbüminemi (düşük albümin) durumlarında, düzeltilmiş kalsiyum hesaplanarak gerçek kalsiyum durumu daha doğru değerlendirilir.
Düzeltilmiş Kalsiyum Formülü
En yaygın kullanılan formül aşağıdaki gibidir:
Düzeltilmiş Kalsiyum (mg/dL) = Ölçülen Toplam Kalsiyum (mg/dL) + [0.8 x (4.0 - Ölçülen Albümin (g/dL))]
Bu formülde: - 4.0 g/dL, normal kabul edilen ortalama albümin değeridir (bazı laboratuvarlar 4.4 g/dL gibi farklı referans değerler de kullanabilir).
- 0.8 katsayısı, albümin seviyesindeki her 1 g/dL'lik değişikliğin toplam kalsiyumu yaklaşık 0.8 mg/dL etkilediğini ifade eder.
Düzeltilmiş Kalsiyum Nasıl Hesaplanır? Adım Adım Açıklama
- Gerekli Değerleri Toplayın: Hastadan alınan kan örneğinden ölçülen toplam kalsiyum (mg/dL) ve albümin (g/dL) değerlerine ihtiyaç vardır.
- Albümin Farkını Hesaplayın: Normal albümin değeri (genellikle 4.0 g/dL) ile ölçülen albümin değeri arasındaki farkı bulun. Formül: (4.0 - Ölçülen Albümin).
- Düzeltme Miktarını Hesaplayın: Bulduğunuz albümin farkını 0.8 ile çarpın. Bu, kalsiyuma eklenmesi veya çıkarılması gereken miktarı verir.
- Düzeltilmiş Kalsiyumu Bulun: Ölçülen toplam kalsiyum değerine, hesapladığınız düzeltme miktarını ekleyin.
Örnek Hesaplama
Bir hastada ölçülen değerler: - Toplam Kalsiyum: 8.2 mg/dL
- Albümin: 2.5 g/dL
Hesaplama adımları: - Albümin farkı: 4.0 - 2.5 = 1.5 g/dL
- Düzeltme miktarı: 0.8 x 1.5 = 1.2 mg/dL
- Düzeltilmiş Kalsiyum: 8.2 + 1.2 = 9.4 mg/dL
Bu hasta, düşük ölçülen kalsiyumuna rağmen (8.2 mg/dL), düzeltilmiş kalsiyumu normal sınırlarda (9.4 mg/dL) çıkmıştır. Bu, kalsiyum eksikliğinin albümin düşüklüğünden kaynaklandığını, gerçek bir hipokalsemi olmadığını gösterir.
Önemli Noktalar
- Düzeltilmiş kalsiyum, özellikle kronik böbrek yetmezliği, karaciğer hastalıkları, malnütrisyon veya kritik hastalıklarda albümin düşüklüğü olduğunda kullanılır.
- Formül, iyonize kalsiyumun direkttttttt ölçümünün yerini tam olarak tutmaz. Kesin tanı için iyonize kalsiyum ölçümü tercih edilir.
- Albümin düzeyi normal olan hastalarda düzeltilmiş kalsiyum hesaplamaya gerek yoktur.
- Farklı laboratuvarlar farklı formüller veya referans albümin değerleri kullanabilir. Sonuçlar her zaman klinik bağlamda değerlendirilmelidir.
|